2- شوراها پیشران ملی برای توسعه همه جانبه
اندیشه شورادر مفهوم جدید معنای نهادی واسط بین مردم ودولت رادارد که به استناداصل100قانون اساسی بطور اخص درحیطه مسایل واموراجتماعی،عمرانی،بهداشتی، فرهنگی ،آموزشی وسایراموررفاهی ازطریق همکاری مردم باتوجه به مقتضیات محلی فعالیت می نمایندوازطریق سلسله مراتب شورایی خواسته های تعدیل شده عمومی رابه دولت منتقل می کنند.
به لحاظ تاریخی فکرایجاد نهادی این چنینی ازوقایع منجربه شکل گیری انقلاب مشروطیت واثربخش برآن آغاز شد که باطرح و تصویب تشکیل انجمن های ایالتی وولایتی درمتمم قانون اساسی مشروطیت درسال1285به ظهور رسید.همچنین درسال 1286طی قانون بلدیه تشکیل انجمن بلدیه درآن پیش بینی شدو درگذر زمان چهل سال پس ازآن تاریخ درسال 1328و بااختیارات قانونگذاری دولت ملی دکترمصدق قانون شهرداریها و انجمن شهرتصویب گردیدکه وظایف مذکوردرآن الگویی برای قوانین بعدی شد،متعاقب تحولات درمدیریت روستاوانتقال قدرت ازخان به نهادهای جدیدبه سال1342 قانون تشکیل انجمن های ده واصلاح اموراجتماعی وعمران دهات وضع شد.درادامه به سال1349وبه بهانه اجرای مفادقانون اساسی مشروطه درخصوص انجمن های ایالتی وولایتی قانون تشکیل انجمن های شهرستان واستان مصوب شد.
به این ترتیب درآستانه پیروزی انقلاب اسلامی تمامی انجمن های مذکورحضورداشتندوادبیات لازم برای شکل گیری شوراها رافراهم ساختند.پس از پیروزی انقلاب ودرراستای مطالبات مردم برای حضور درصحنه وتأمین منافع حداکثری با تغییرنام انجمن به شورا درقانون اساسی انقلاب اسلامی شوراهای روستا،شهر،محل،بخش،شهرستان،استان وعالی استان ها مشمول ذکرنام شدکه عملاَبا20سال تأخیردرسال 1378 ابتداشوراهای شهر، روستاوبخش که به طورمستقیم ورأی مردم انتخاب می شوندایجاد شدو آنگاه درسال 1381 شوراهای رده های بالاترکه ازطریق اعضای شوراهای مادون تشکیل می یابندیعنی شهرستان،استان وعالی استان ها ایجادشد.
بااین وصف شوراهاهمچون شمشیری دولبه می باشدواثربخشی آن منوط به استفاده درست ازاین ابزاراست درغیراین صورت این فرصت می تواندبه تهدیدی برای منافع مردم تبدیل شود،چنانچه دربرهه های ازازمنه معاصرچنین شد.به این ترتیب شوراهایک نهادبابیش از110سال سابقه حضوردرادبیات اجرایی وقانونگذاری درزمینه توسعه کشورمی بایدازجایگاه لازم برای تحول وتوسعه برخوردارباشد.
علی رغم نارسایی های موجوددرقوانین نگاه تازه به مدیریت شهری وتحول روستایی همواره بانام شوراو نهادهای مشابه آن توأم بوده است . وجودشوراهامبین علاقه وافر ورویکرد نخبگان وبازیگران اصلی دردوانقلاب ایران ومیانه آن برای تقویت حضورمردم درصحنه هایی است که تاپیش ازآن مسئولین اجرایی ودولتی به تنهایی ایفاگر نقش بوده اند.
به لحاظ ساختاری شوراها زنجیره نظام شورایی کشورراشکل می دهندکه می بایست درهریک ازسطوح اجرایی کشورتشکیل ووظایفی رادرارتباط باحوزه عمل خود تمشیت نمایندکه دریک تقسیم بندی کلی وموضوعی این وظایف مستند برقوانین ومقررات موضوعه شامل1-اموراجرایی 2-نظارتی(برعملکردشهرداریهاودهیاری هاوبخشی ازنهادهای محلی)3-مشاوره وارایه پیشنهادبه مسئولین اجرایی 4-جلب مشارکت مردم درطرح های توسعه است.
شوراهای شهروروستابرای هرچه بهترعملیاتی کردن برنامه هایی که به مردم ازقبل معرفی کرده اندتابا اقبال عمومی مواجه شوند نیازبه بازوی اجرایی جهت به ظهوررساندن برنامه های خود دارندکه دراین راه انتخاب شهرداران ودهیاران شایسته درشهروروستایکی از راه های تحقق این امر می باشد. البته شهرداران ودهیاران علاوه براین امور برطبق قوانین وظایف حاکمیتی دیگری دارندکه تلقی و تجمیع این دو خودبهترین مشق مردمسالاری برای شوراها، شهرداران ودهیاران خواهدبودتااز طریق تعامل مشترک مهارت لازم برای افزایش دامنه تحمل وقدرت استدلال را یافته واز این رهگذر به ایجادکادرهای عالی برای اداره کشوردر آتی بپردازند و به این ترتیب نقش برجسته شوراهادر جهت توسعه همه جانبه کشوردرصورت ورود افراد شایسته به آن پیشران وموتور بومی برای توسعه همه جانبه کشور فراهم می شود.
حسین کوچکیان فرد