راهبر شورا و سازمان های غیر دولتی

هرآنچه مردم ، سازمان های غیر دولتی و شوراهای اسلامی کشوری از آن باید بدانند

راهبر شورا و سازمان های غیر دولتی

هرآنچه مردم ، سازمان های غیر دولتی و شوراهای اسلامی کشوری از آن باید بدانند

هر آنچه که برای شناخت از وظایف ، حدود اختیارات ، نحوه تشکیل و بهره گیری از این نهادها برای رشد جامعه مدنی لازم است بدانیم را به نقد و بررسی گذارده و به سئوالات و ابهامات در این زمینه ها پاسخگو خواهیم بود .

آخرین مطالب

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «توسعه» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

اجرای آمایش سرزمینی عامل رشد و توسعه روستا 

حسین کوچکیان فرد رئیس اداره سرمایه اجتماعی و امور فرهنگی در سبک زندگی وزارت کشور، در گفتگو با خبرنگار نشریه فرهنگ روستا و عشایر، گفت: وظیفه ما در روستاها اجرای کلیه فعالیت های فرهنگی به صورت آمایش سرزمینی است یعنی اینکه همه برنامه ها چه در شهر، یا روستا و یا در جامعه عشایری براساس میزان جمعیت، قابلیت ها، ظرفیت ها و اولویت های آن جامعه برنامه ریزی شود.

وی اجرای برنامه ها به صورت آمایش سرزمینی را عامل رشد و توسعه روستاها دانست و گفت: خوشبختانه در دولت تدبیر و امید توجه ویژه ای به مباحث فرهنگی اجتماعی روستا شده و همواره روستا به عنوان بخشی از برنامه ریزی فرهنگی کشور مورد توجه قرار گرفته است.

کوچکیان فرد، با بیان اینکه برجستگی نقش روستاها در توسعه فرهنگی اجتماعی بر سایر مباحث کشور نیز تاثیر می گذارد، گفت: کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها، پیشگیری از آسیب های فرهنگی اجتماعی موجود در محیط روستا، جلوگیری از تخریب مراتع، حفظ محیط زیست روستا(گونه های گیاهی، درختی و حیوانی) و حفظ میراث فرهنگی تاریخی روستا از اثرات توجه به توسعه فرهنگی روستاهاست.

وی توسعه فرهنگی روستا را موجب توسعه متوازن در کشور عنوان کرد و افزود: یکی از کارهای که ما در حوزه روستا انجام داده ایم شناسایی استعدادهای روستایی و بالفعل کردن آنها است که در این راه از شورای عالی اجتماعی کشور که به ریاست رئیس جمهور محترم و وزیر کشور تشکیل می شود، بهره گرفته ایم و مصوباتی را که در حوزه توسعه فرهنگی اجتماعی روستا نیازمند آن هستیم را در این شورا تصویب و به کارگروه های فرهنگی اجتماعی استانها ابلاغ می کنیم. 

 وی افزود: خوشبختانه این شورا مصوبات خوبی را در پی داشته است که از طریق هماهنگی بین دستگاه های فرهنگی و متولیان روستا توانسته است در بخش های مختلف روستایی کارهای مفیدی به مرحله اجرا برسد.

رئیس اداره سرمایه اجتماعی و امور فرهنگی در سبک زندگی وزارت کشور، اضافه کرد: در همن راستا طی تفاهم نامه ای که با دارالقرآن سازمان تبلغات اسلامی کشور منعقد شد، توانسته ایم بیش از سه هزار خانه قرآن در روستاهای کشور تاسیس کنیم که وظیفه آنها اجرای برنامه های مختلف قرآنی است و ما نیز به طور مستمر فعالیت های آنان را رصد می کنیم.

وی بیان کرد: ما در پی آن هستیم که تفاهم نامه ای را با چند وزارتخانه و نهاد به امضا برسانیم که بتوانیم مراکز چند منظوره ای را درروستاها راه اندازی کنیم که در واقع هم کاربرد گردشگری داشته باشد و هم محل اجتماعات، پارک، تفریح و ورزش روستاییان باشد.

کوچکیان فرد، عنوان کرد: این مراکز چند منظوره در برخی از روستاهای بوشهر به صورت پایلوت انجام شده است که انشالله در آینده نزدیک در کشور اجرایی می شود و این امر گامی در جهت توسعه متوازن شهر و روستاست.

این مقام مسئول اضافه کرد: ما در فاز دیگری از فعالیت هایمان توجه به ورزش های بومی و محلی را در دستور کار قرار دادیم و با شعار " هر روستا یک جشن بومی" سعی کردیم ضمن دادن آگاهی به روستاییان، بخشی از داشته های فرهنگی آنان را ترمیم کنیم تا زمینه های اشتغالزایی مفید و خودباروی و رشد شخصیت در روستاییان ایجاد شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش به سرمایه های اجتماعی روستاییان و عشایر اشاره کرد و گفت: ما با دو سنجش در سال های 84 و 93 وضعیت موجود را در این قشر بررسی و ارزیابی کردیم و باید دانست مولفه های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی سه عنصر اعتماد عمومی، مشارکت اجتماعی و رضایتمندی عمومی است.

کوچکیان فرد ، افزود: به طور مثال اگر سرمایه اجتماعی روستاییان را در نظر بگیریم، می بینیم که به طور معمول روستاهای ما محلی برای کار جمعی بوده و این نشان دهنده مولفه مشارکت اجتماعی است، همچنین سطح ارتباط رو در رو و اعتماد به یکدیگر بالاست و از طرفی روحیه روستاییان ما با قناعت و دین باوری عجین شده است که این دو موضوع اعتماد و رضایتمندی عمومی را در روستا نشان می دهد.

وی بیان کرد: باید دانست که روستاییان ما در مباحث مربوط به سرمایه اجماعی قوی تر هستند و عقبه قابل قبولی دارند و ما کمک می کنیم ضمن احیای این سرمایه ها در روستا، آن را حفظ کنیم.

وی ادامه داد: ما در بحث آمایش سرزمینی به این نکته رسیده ایم که باید برنامه های فرهنگی اجتماعی را از خود روستا شروع کرد تا از مهاجرت روستاییان به شهرها پیشگیری کنیم و ضمن ایجاد اشتغال و ارتقای شاخص های سرمایه های اجتماعی، احساس رضایتمندی را برای روستاییان از زندگی در روستا فراهم کرد.

رئیس اداره سرمایه اجتماعی و امور فرهنگی در سبک زندگی وزارت کشور، یکی از مولفه های رشد سرمایه اجتماعی را سبک زندگی  اسلامی - ایرانی عنوان کرد و افزود: ما طبق منویات مقام معظم رهبری سعی کرده ایم با نماد سازی و الگو برداری از مظاهر اسلامی و ایرانی در روستا آنها را شناسایی و بازنمایی کنیم تا ضمن تقویت ارزش ها و هنجارها، جامعه را از گزند شبیخون فرهنگی دشمن حفظ کنیم.

وی در ادامه اشاره ای به اهم فعالیت های این اداره در روستاها داشت و گفت: در راستای ترویج ورزش همگانی و فرهنگ پهلوانی و از محل اعتبارات سازمان همیاری و دهیاری های کشور بنا شده است در هر روستا یک زورخانه احیا شود و مسیرهای کوهپیمایی، جنگل پیمایی و کویرپیمایی روستا ساماندهی شود.

کوچکیان فرد، از آموزش روستاییان در خصوص حفظ منابع طبیعی خبرداد و گفت: یکی دیگری از فعالیت های ما در روستا شناسایی قطب های گردشگری روستایی است که ضمن ایجاد اشتغال برای روستاییان می تواند در حفظ محیط زیست روستا نیز موثر باشد.

وی در پایان گفت: راه اندازی کتابخانه های سیار روستایی و بهره گیری از ظرفیت عظیم اردوهای جهادی از دیگر محورهای مهم خدمات رسانی این نهاد به روستاهاست.


  • حسین کوچکیان فرد
  • ۰
  • ۰

شوراها ابزار تحقق توسعه عدالت محور

امروزه یکی از شاخصهای مورد توجه تمامی جوامع بشری و نهادهای بین المللی ، گسترش و تثبیت مفهوم توسعه عدالت محور می باشد گرچه هر جامعه و نهادی با توجه به نیاز ساختاری خود و برای پیشبرد اهداف مورد نظرش به این مفهوم گرایش داشته اند اما در مجموع این اهتمام نوید بخش و تسریع کننده حرکت جوامع در جهت ارتقای توسعه همه جانبه می باشد برای نمونه بانک جهانی به دنبال ایجاد عدالت در کشورها برپایه دو اصل است: الف- عدالت در فرصت ها به نحوی که هر کس فارغ از آنکه در چه کشور و از چه نژاد و مذهبی می باشد این امکان برایش فراهم شود تا با توجه به توانمندی ، استعداد و تلاش خود از عدالت بهره مند شود .

ب-برداشتن موانع رشد خصوصاَ در بخش بهداشت ،آموزش و سطح مصرف به طوری که توسعه ،فرصت های برابر را قویاَ در راستای نیل به اهداف استراتژیک که عبارت از بهبود محیط سرمایه گذاری برای همگان است فراهم سازد .

سازمان ملل نیز برای کاستن از تنش ها و بحران های جهانی چه در داخل مرزهای رسمی کشورها و چه در روابط و مناسبات کشورها با یکدیگر در سندی که به امضای سران 149 دولت عضو در سال دوهزار میلادی رسید و به سند هزار سوم معروف شد اهدافی چون ریشه کنی فقر و گرسنگی شدید ، دستیابی به آموزش ابتدایی همگانی ، ارتقای برابری جنسی ،کاهش مرگ و میر کودکان ،بهبود بهداشت مادران ،مبارزه با ایدز و دیگر بیماری ها ،تضمین پایداری محیط زیست و گسترش مشارکتهای جهانی برای توسعه را هدف قرار داده است که رسیدن به آن را در تمامی کشورها پیگیری می نماید و از همان ابتدا حکمرانی خوب به عنوان شرط لازم برای دستیابی به هر یک از آنها مطرح شده است ، ایجاد حکمرانی خوب نیز مستلزم ایجاد توانمندیهای لازم در ذی نفعان عمده عرصه حکمرانی یعنی دولت ،بخش خصوصی و نهادهای عمومی غیر دولتی است که از ابزارهای پیگیری و نظارت بر این مهم در جامعه ما شوراهای اسلامی کشوری می باشند .

از منظر عدالت ،توزیع فرصت ها بیش از توزیع نتایج از اهمیت برخوردار است اما از سوی دیگر فرصت ها که در واقع امور بالقوه هستند بسیار دشوارتر از نتایج قابل محاسبه و اندازه گیری اند و به این منظور می بایست به نهادهایی که به طور مستمر توان شناسایی فرصت ها قبل از شکل گیری و انتقال عدالت در توزیع آن هنگام برنامه ریزی دارند اتکا نمود تا مفهوم عدالت محوری که یکی از نیازهای اساسی قوام و ادامه حیات جوامع بشری است حاصل شود ،به جرأت می توان گفت نهاد شوراها و قبل از آن انجمن ها برای تحقق این امر به منصه ظهور رسیده اند .

همچنین رسوخ مفهوم عدالت در قلب موضوعات توسعه کشور همچون مباحث اقتصادی ،اداره امور عمومی و توسعه نیروی انسانی به شدت مورد مطالبه جامعه است لذا ایفای نقش شوراها در تحقق توسعه همه جانبه با توجه به کارویژه هایش البته با ورود افراد متبحر در آن هر روز پر رنگ تر می شود تا بتوانند چرخه توسعه را به نفع توزیع عادلانه امکانات براساس برخورداری همزمان و یک اندازه تمامی مناطق کشور و نیز حفظ پایداری عوامل منجر به توسعه با راه حل بومی و تخصیص دوباره منابع در جهت برآوردن نیازهای اساسی شهروندان طی سالیان متمادی و نسل های آینده حفظ شود .

حسین کوچکیان فرد


  • حسین کوچکیان فرد
  • ۱
  • ۰

2- شوراها پیشران ملی برای توسعه همه جانبه

اندیشه شورادر مفهوم جدید معنای نهادی واسط بین مردم ودولت رادارد که به استناداصل100قانون اساسی بطور اخص درحیطه مسایل واموراجتماعی،عمرانی،بهداشتی، فرهنگی ،آموزشی وسایراموررفاهی ازطریق همکاری مردم باتوجه به مقتضیات محلی فعالیت می نمایندوازطریق سلسله مراتب شورایی خواسته های تعدیل شده عمومی رابه دولت منتقل می کنند.

به لحاظ تاریخی فکرایجاد نهادی این چنینی ازوقایع منجربه شکل گیری انقلاب مشروطیت واثربخش برآن آغاز شد که باطرح و تصویب تشکیل انجمن های ایالتی وولایتی درمتمم قانون اساسی مشروطیت درسال1285به ظهور رسید.همچنین درسال 1286طی قانون بلدیه تشکیل انجمن بلدیه درآن پیش بینی شدو درگذر زمان چهل سال پس ازآن تاریخ درسال 1328و بااختیارات قانونگذاری دولت ملی دکترمصدق قانون شهرداریها و انجمن شهرتصویب گردیدکه وظایف مذکوردرآن الگویی برای قوانین بعدی شد،متعاقب تحولات درمدیریت روستاوانتقال قدرت ازخان به نهادهای جدیدبه سال1342 قانون تشکیل انجمن های ده واصلاح اموراجتماعی وعمران دهات وضع شد.درادامه به سال1349وبه بهانه اجرای مفادقانون اساسی مشروطه درخصوص انجمن های ایالتی وولایتی قانون تشکیل انجمن های شهرستان واستان مصوب شد.

به این ترتیب درآستانه پیروزی انقلاب اسلامی تمامی انجمن های مذکورحضورداشتندوادبیات لازم برای شکل گیری شوراها رافراهم ساختند.پس از پیروزی انقلاب ودرراستای مطالبات مردم برای حضور درصحنه وتأمین منافع حداکثری با تغییرنام انجمن به شورا درقانون اساسی انقلاب اسلامی شوراهای روستا،شهر،محل،بخش،شهرستان،استان وعالی استان ها مشمول ذکرنام شدکه عملاَبا20سال تأخیردرسال 1378 ابتداشوراهای شهر، روستاوبخش که به طورمستقیم ورأی مردم انتخاب می شوندایجاد شدو آنگاه درسال 1381 شوراهای رده های بالاترکه ازطریق اعضای شوراهای مادون تشکیل می یابندیعنی شهرستان،استان وعالی استان ها ایجادشد.

بااین وصف شوراهاهمچون شمشیری دولبه می باشدواثربخشی آن منوط به استفاده درست ازاین ابزاراست درغیراین صورت این فرصت می تواندبه تهدیدی برای منافع مردم تبدیل شود،چنانچه دربرهه های ازازمنه معاصرچنین شد.به این ترتیب شوراهایک نهادبابیش از110سال سابقه حضوردرادبیات اجرایی وقانونگذاری درزمینه توسعه کشورمی بایدازجایگاه لازم برای تحول وتوسعه برخوردارباشد.

علی رغم نارسایی های موجوددرقوانین نگاه تازه به مدیریت شهری وتحول روستایی همواره بانام شوراو نهادهای مشابه آن توأم بوده است . وجودشوراهامبین علاقه وافر ورویکرد نخبگان وبازیگران اصلی دردوانقلاب ایران ومیانه آن برای تقویت حضورمردم درصحنه هایی است که تاپیش ازآن مسئولین اجرایی ودولتی به تنهایی ایفاگر نقش بوده اند.

به لحاظ ساختاری شوراها زنجیره نظام شورایی کشورراشکل می دهندکه می بایست درهریک ازسطوح اجرایی کشورتشکیل ووظایفی رادرارتباط باحوزه عمل خود تمشیت نمایندکه دریک تقسیم بندی کلی وموضوعی این وظایف مستند برقوانین ومقررات موضوعه شامل1-اموراجرایی 2-نظارتی(برعملکردشهرداریهاودهیاری هاوبخشی ازنهادهای محلی)3-مشاوره وارایه پیشنهادبه مسئولین اجرایی 4-جلب مشارکت مردم درطرح های توسعه است.

شوراهای شهروروستابرای هرچه بهترعملیاتی کردن برنامه هایی که به مردم ازقبل معرفی کرده اندتابا اقبال عمومی مواجه شوند نیازبه بازوی اجرایی جهت به ظهوررساندن برنامه های خود دارندکه دراین راه انتخاب شهرداران ودهیاران شایسته درشهروروستایکی از راه های تحقق این امر می باشد. البته شهرداران ودهیاران علاوه براین امور برطبق قوانین وظایف حاکمیتی دیگری دارندکه تلقی و تجمیع این دو خودبهترین مشق مردمسالاری برای شوراها، شهرداران ودهیاران خواهدبودتااز طریق تعامل مشترک مهارت لازم برای افزایش دامنه تحمل وقدرت استدلال را یافته واز این رهگذر به ایجادکادرهای عالی برای اداره کشوردر آتی بپردازند و به این ترتیب نقش برجسته شوراهادر جهت توسعه همه جانبه کشوردرصورت ورود افراد شایسته به آن پیشران وموتور بومی برای توسعه همه جانبه کشور فراهم می شود.

حسین کوچکیان فرد

 

 

  • حسین کوچکیان فرد